การปนเปื้อนของสารแอฟลาทอกซิน บี 1 และสารโอคราทอกซิน เอ ในข้าวกล้องและข้าวขาว
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทย และเป็นสินค้าเกษตรที่ส่งออกเป็นอันดับหนึ่งของประเทศ ปัจจุบันปัญหาเรื่องสุขอนามัย และ ความปลอดภัยของผู้บริโภคเป็นสิ่งที่สําคัญมาก หลายประเทศได้นํามาเป็นข้อกีดกันทางการค้า จึงจําเป็นต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับการปนเปื้อนของสารพิษในข้าวกล้องและข้าวขาวของไทย ได้สุ่มเก็บตัวอย่างข้าวกล้องและข้าวขาวจากตลาดในกรุงเทพมหานคร เดือนมิถุนายน 2550 จํานวน 5 แห่ง แห่งละ 5 ตัวอย่างต่อชนิดข้าว นําตัวอย่างข้าวมาตรวจหาการปนเปื้อนของเชื้อรา บนอาหาร DG 18 ด้วยวิธี direct plate count และตรวจการปนเปื้อนของสาร Aflatoxin B1 ด้วยวิธี ELISA โดยชุดตรวจสอบ DOA-Aflatoxin ELISA test kit ของ กรมวิชาการเกษตร และตรวจสาร Ochratoxin A โดยใช้ชุดตรวจสอบของ Neogen ผลการทดสอบพบว่า ข้าวกล้องมีการปนเปื้อนของสาร Aflatoxin B1 92% ของจํานวนตัวอย่างที่ทดสอบ ปริมาณสาร Aflatoxin B1 อยู่ระหว่าง 0 - 4.56 ไมโครกรัม/กก. เฉลี่ย 2.912 ไมโครกรัม/กก. สําหรับข้าวขาวพบการปนเปื้อนสาร Aflatoxin B1 56% โดยมีปริมาณอยู่ระหว่าง 0-2.53 ไมโครกรัม/กก. เฉลี่ย 0.702 ไมโครกรัม/กก. สําหรับการปนเปื้อนของสาร Ochratoxin A พบว่า ข้าวกล้องมีการปนเปื้อน 40% จากจํานวนตัวอย่างที่ทดสอบทั้งหมด แต่ปริมาณการปนเปื้อนอยู่ระหว่าง 0-1.60 ไมโครกรัม/กก. เท่านั้น เฉลี่ย 0.202 ไมโครกรัม/กก. ไม่พบการปนเปื้อนของสาร Ochratoxin A ในข้าวขาว ปริมาณสารพิษจากเชื้อราทั้งสองชนิดที่พบในข้าวมีปริมาณต่ำกว่าเกณฑ์ที่กําหนด โดยปริมาณเชื้อรา Aspergillus flavus ที่ตรวจพบมีเพียง 3% และไม่พบเชื้อรา Aspergillus ochraceus
Article Details
References
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2550. ข้อมูลพื้นฐานเศรษฐกิจการเกษตร ปี 2550. ศูนย์สารสนเทศการเกษตร เอกสารสถิติการเกษตรเลขที่ 413. หน้า 9.
อมรา ชินภูติ. 2543. สารพิษแอฟลาทอกซินในผลิตผลเกษตรและวิธีการลดสารพิษก่อนการบริโภค. ข่าวสารโรคพืชและจุลชีววิทยา 10(2) : 34-40.
อมรา ชินภูติ. 2551. สารพิษจากเชื้อราและการจัดการ. เอกสารประกอบการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่อง "การตรวจวิเคราะห์สารแอฟลาทอกซินในผลิตผลเกษตร อย่างรวดเร็วโดยใช้ชุดตรวจสอบสำเร็จรูป DOAAflatoxin ELISA Test Kit" สำนักวิจัยและพัฒนาวิทยา การหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร, กรมวิชาการเกษตร. 60 หน้า.
Abarca, M.L., M.R. bragult, G. Castella and F.L. Cabanes. 1994. Ochratoxin A production by strains of Aspergillus niger var. niger. Applied and Environmental Microbiology 60(7) : 2650-2652.
Food and Agriculture Organization of the United Nation (FAO). 2004. Worldwide Regulations for Mycotoxins in Food and Feed in 2003 . FAO Food and Nutrition Paper 81, Rome, Italy.
Nguyen, M.T., M. Tozlovanu, T.L. Tran and A. P. Leszkwicz. 2007. Occurrence of Aflatoxin B1, Citrinin and Ochratoxin A in rice in five provinces of the central region of Vietnam. Annual Review of Food Science and Technology. Available source: www. annualreviews.org.
Shim, W.H., Z.Y. Yang, S.J. Park and D.H. Chung. 2006. The screening of mycotoxigenic fungi in Korea by HPLC, ELISA and PCR methods. pp. 26-34. In: Susumu K. (ed.), Proceedings of the International Symposium on Mycotoxicology in Bangkok, 2006.
Shank, R.C., G.N. Wogan, and J.B. Gibson. 1972. Dietary aflatoxins and human liver cancer. In: Toxigenic moulds in foods and foodstuffs of tropical south-east Asia. Fd. Cosmet. Toxicol. 10 : 51-60.
Wilson, D.M. and G.A. Palyne. 1994. Factors affecting Aspergillus flavus group infection and aflatoxin contamination of crops. pp. 309-325. In : Eaton, D.L. and J.D. Groopman. (eds.), The Toxicology of Aflatoxins Human Health, Veterinary and Agriculture Significance. San Diego: Academic press.
Yoshizawa,T. 2006. Current situation and perspective of mycotoxin research in Asia. pp. 1-9 In : Susumu K. (ed.), Proceedings of the International Symposium on Mycotoxicology in Bangkok, 2006.