พันธุ์ข้าว กข14
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภาคเหนือตอนบนของไทย ส่วนใหญ่ปลูกข้าวเหนียว โดยเฉพาะฤดูนาปี จะปลูกข้าวเหนียว 70% ของพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมด พันธุ์ที่นิยมมาก คือ กข6 และ กข10 ซึ่งให้ผลผลิตต่ำ และผลผลิตข้าวเสียหายจากการทําลายของโรคไหม้ โรคขอบใบแห้ง แมลงบั่ว เพลี้ยกระโดดหลังขาว เป็นต้น จึงได้ทําการปรับปรุงพันธุ์ข้าวเหนียวให้ได้ผลผลิตสูง และมีความต้านทานต่อโรคและแมลงศัตรูข้าวดังกล่าว เริ่มดําเนินการตั้งแต่ปี 2534 ที่ศูนย์วิจัยข้าวแพร่ โดยทําการผสมพันธุ์ข้าวแบบผสมคู่ ระหว่างคู่ผสม IR54883-8-2-3/กข6 กับคู่ผสม IR54883-8-2-3/ขาวดอกมะลิ 105 ได้ข้าวสายพันธุ์ PRE 92039-13-1-2-2 ซึ่งได้ผ่านการพิจารณาจากคณะกรรมการพิจารณาพันธุ์ กรมการข้าว เป็นพันธุ์รับรอง ตั้งชื่อพันธุ์ว่า "กข14" โดยมีการศึกษาทดลองเป็นขั้นตอนคือ ศึกษาพันธุ์ เปรียบเทียบผลผลิตภายในสถานี ระหว่างสถานี และในนาราษฎร์ ศึกษาเสถียรภาพการให้ผลผลิต ทดสอบผลผลิตในแปลงนาเกษตรกร ทดสอบความต้านทานต่อโรค และแมลงศัตรูข้าวที่สําคัญ การตอบสนองต่อปุ๋ยไนโตรเจน ทดสอบคุณภาพเมล็ดทางกายภาพและทางเคมี คุณภาพการสี คุณภาพการหุงต้มและรับประทาน รวมทั้งประเมินการยอมรับของเกษตรกร ระยะเวลาดําเนินการตั้งแต่ ปี 2534-2550 รวม 16 ปี ข้าวพันธุ์ กข14 เป็นข้าวเหนียวไม่ไวต่อช่วงแสงความสูง 105-120 ซม. อายุเก็บเกี่ยว 134-138 วัน ผลผลิตเฉลี่ยในฤดูนาปี 666 กก./ไร่ นาปรัง 711 กก./ไร่ ลักษณะเด่น คือ ในฤดูนาปีให้ผลผลิตสูงกว่า พันธุ์ กข10 และสันป่าตอง 1 13 และ 6% ตามลําดับ ส่วนฤดูนาปรังให้ผลผลิตสูงกว่า พันธุ์ กข10 14% เป็นข้าวเหนียวเมล็ดยาว คุณภาพการสีดีมาก ค่อนข้างต้านทานต่อโรคไหม้และโรคขอบใบแห้ง เหมาะสําหรับปลูกในพื้นที่นาเขตชลประทานในภาคเหนือตอนบน โดยปลูกได้ตลอดปี แต่มีข้อควรระวัง คือ ข้าวพันธุ์ กข14 อ่อนแอต่อแมลงบั่ว เพลี้ยกระโดดสีน้ําตาล และเพลี้ยกระโดดหลังขาว
Article Details
References
นิทัศน์ สิทธิวงศ์. 2544. การตอบสนองต่อการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนของข้าวสายพันธุ์ดีเด่นที่ไม่ไวต่อช่วงแสง. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2544. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิชาการเกษตร.
ศูนย์วิจัยข้าวเชียงใหม่. 2547. การตอบสนองต่อการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนของข้าวสายพันธุ์ดีเด่นที่ไม่ไวต่อช่วงแสง. หน้า 23-30. ใน: รายงานประจำปี 2547 ศูนย์วิจัยข้าวเชียงใหม่, สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิชาการเกษตร.
ศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี. 2551. ผลการวิเคราะห์คุณภาพทางเคมีและผลการทดสอบการชิมข้าวสายพันธุ์ PRE92039-13-1-2-2. สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว, กรมการข้าว. (เอกสารอัดสำเนา)
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2542. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2542. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร. 114 หน้า.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2543. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2543. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2544. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2544. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร. 66 หน้า.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2545. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2545. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร. 89 หน้า.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2546. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2546. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร. 148 หน้า.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2547. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2547. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร. 82 หน้า.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2548. ผลการทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวนาสวนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน. เอกสารประกอบการพิจารณาผลการทดลองการเปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนนนาชลประทานในภาคเหนือตอนบน ประจำปี 2548. สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิการเกษตร. 95 หน้า.
ศูนย์วิจัยข้าวแพร่. 2550. ผลการดำเนินงานโครงการกองทุนข้าวพระราชทานในสมเด็จพระเทพรัตนสุดาฯ สยามบนมราชกุมารี อ.ท่าวังคา จ.น่าน ปี 2550. สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว, กรมการข้าว. 17 หน้า.
สถานีทดลองข้าวเชียงใหม่. 2544. การตอบสนองต่อการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนของข้าวสายพันธุ์ดีเด่นที่ไม่ไวต่อช่วงแสง. หน้า 29-53. ใน: รายงานประจำปี 2544. สถานีทดลองข้าวเชียงใหม่, สถาบันวิจัยข้าว, กรมวิชาการเกษตร.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2547. รายงานผลการสำรวจข้าวนาปี ปีเพาะปลูก 2545/47. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. เอกสารสถิติการเกษตร เลขที่ 418. 129 หน้า.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2548. รายงานผลการสำรวจข้าวนาปี ปีเพาะปลูก 2547. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. เอกสารสถิติการเกษตร เลขที่ 411. 128 หน้า.
Eberhart, S.A. and W.L.Russel.1966. Stability parameters for comparing varieties. Corp Sci. 6 : 36-40.
IRRI. 2002. Standard Evaluation System for Rice (SES). Intenational Rice Research Institute, P.O. Box 953, Manila, Philippines. 56 p.